طراحی و تبیین مدل پذیرش و عرضه سهام شرکت ها برای نیل به توسعه بورس اوراق بهادار مبتنی بر سند چشم انداز ۱۴۰۴ جمهوری اسلامی ایران

ایفای نقش مؤثر بورس اوراق بهادار در توسعه اقتصادی و هم­چنین تحقق اهداف اقتصادی سند چشم انداز، ارائه مدلی مناسب از نحوه پذیرش و جذب شرکت ها در بورس اوراق بهادار و هم­چنین چگونگی ایجاد تقاضای سرمایه گذاری برای عرضه اولیه سهام شرکت های پذیرفته شده را ایجاب می نماید. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش گردآوری داده ها توصیفی و از نوع پیمایشی بود، ازنظر نوع داده­های موردنیاز آمیخته(کمی-کیفی) و از نوع اکتشافی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دو بخش کیفی شامل ده نفر از اساتید دانشگاهی، خبرگان اقتصادی-مالی و بازاریابی که به روش هدفمند انتخاب شدند و  فعالان بازار سرمایه که از میان آن ها با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه­گیری تصادفی 384 نفر به­عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری داده­ها بر اساس بررسی مدارک و اسناد، مصاحبه اولیه با خبرگان و پرسشنامه صورت گرفت. پرسش­نامه محقق ساخته بسته 52 سؤالی استفاده شد که به اندازه­گیری ابعاد اقدامات پیش از عرضه، الزامات پس از عرضه، عرضه اولیه موفق سهام، پذیرش سهام، نقد شوندگی سهم و توسعه بورس اوراق بهادار پرداخت. روایی سؤالات مصاحبه توسط نظرسنجی از خبرگان تأیید گشت (روایی محتوا)؛ درحالی که برای بررسی روایی سؤالات پرسشنامه از روایی سازه در دو بخش روایی همگرا و واگرا استفاده شد. هم­چنین، پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ  بررسی گشت که نتایج روایی و پایایی، هر دو قابل قبول بود. از سوی دیگر، بررسی و تحلیل داده های کیفی با استفاده از کدگذاری و تحلیل محتوا انجام شد و بررسی وتحلیل داده های کمی نیز با آزمون همبستگی توسط نرم افزار spss و روش مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار smart pls صورت پذیرفت. نتایج تحقیق نشان داد در بخش عرضه، برگزاری نشست معارفه و اطلاع رسانی مناسب؛ تبلیغات عرضه اولیه اوراق بهادار؛ تعیین زمان مناسب عرضه اولیه؛ قیمت گذاری مناسب از عوامل مؤثر بر اقدامات پیش از عرضه سهام و مدیریت نقد شوندگی سهم، مدیریت نوسان سهم و نوآوری در ارائه ابزارهای مشتقه از عوامل مؤثر بر الزامات پس از عرضه سهام در بورس اوراق بهادار می­باشند؛ با توجه به مؤلفه های شناسایی شده مدلی در زمینه پذیرش و عرضه سهام شرکت ها برای نیل به توسعه بورس اوراق بهادار مبتنی بر سند چشم انداز 1404 ارائه شد که معیارهای برازش مدل نیز قابل قبول بود. همچنین آزمون بخش عرضه مدل نشان داد اقدامات پیش از عرضه و الزامات پس از عرضه بر عرضه اولیه موفق سهام در بورس اوراق بهادار تأثیر دارد؛ عرضه اولیه موفق سهام بر توسعه بورس اوراق بهادار تأثیر دارد؛ پذیرش سهام بر توسعه بورس اوراق بهادار تأثیر دارد؛ نقدشوندگی بازار بر عرضه اولیه موفق سهام در بورس اوراق بهادار تأثیر دارد؛ نقدشوندگی بازار بر توسعه بورس اوراق بهادار تأثیر دارد.